Trần Diệp Vân vì không yên tâm về các em nên đã từ chối nhiều lời mai mối, đưa các em đến sống ở nhà bác cả, người bình thường mười sáu tuổi đã phải tìm nhà chồng, mười bảy tuổi mới lấy chồng là muộn, chỉ có Trần Diệp Vân là cố chịu đến mười chín tuổi, trong đội sản xuất lời ra tiếng vào bay khắp nơi.

Có người nói nhà bác cả của Trần Diệp Vân giữ cô lại không cho lấy chồng, bắt cô làm việc trong nhà, có người nói Trần Diệp Vân kiêu căng quá nên không coi ai ra gì.

"Nói thì nói vậy nhưng mà..."

Trần Diệp Vân nghe thấy tiếng nói bên ngoài lúc to lúc nhỏ, biết hai người vì chuyện của cô mà cãi nhau, cô nằm ngửa trên giường, nhìn chằm chằm vào trần nhà, bên tai liên tục truyền đến tiếng cãi vã nhỏ, cô lật người dậy, mò mẫm đi về phía cửa sổ, ở đó có một chiếc tủ đứng thấp, cô kéo ngăn tủ lấy ra một chiếc hộp sắt nhỏ đã hoen gỉ.

Nắp hộp sắt được mở ra, nhờ ánh trăng yếu ớt, cô có thể nhìn thấy bên trong có mấy tờ tiền, có tờ một hào, cũng có tờ một phân, đều là những đồng tiền mà Trần Diệp Vân tích cóp được trong những năm qua, trừ tiền học phí cho các em và tiền ăn vặt cho ba người nhà bác cả, toàn bộ tiền tích góp của cô đều ở đây.

Đếm hai lần, tổng cộng là một tệ ba hào ba phân.

Trong hộp sắt còn đựng di vật mà ông nội để lại, dưới cùng là một vỏ đạn màu đồng thau và nửa tờ giấy, trên tờ giấy ố vàng vẫn có thể nhận ra dòng chữ "Nông trường quốc doanh."

…

Sáng sớm ngày hôm sau, trời còn chưa sáng, những ngôi nhà đất của đội sản xuất Tân Phong đều le lói ánh sáng, xé toạc màn đêm u tối của buổi sáng mùa đông.

Bóng người thấp thoáng sau những ô cửa sổ kính nhà bếp của từng hộ gia đình, báo hiệu một ngày mới bận rộn lại bắt đầu. Từ Tân Hồng khoác áo bước ra khỏi phòng trong, theo sau là Trần Phú Quý.

Hai vợ chồng tối qua cãi nhau, sáng nay thức dậy chẳng ai thèm nói với ai, mỗi người đều ấm ức.



Hai người lặng lẽ đi về phía bếp.

"Bác trai bác gái, chào buổi sáng."

Trần Diệp Vân mặc một chiếc áo bông màu xanh đậm, trên áo vá ba miếng, đó là quần áo của Từ Tân Hồng, cô đã nhường cho cháu gái chiếc áo vá ít nhất.

Trần Phú Quý quẹt diêm, châm lửa đốt cành khô rồi cho vào dưới bếp lò, một luồng khói nồng nặc bốc lên, trên bếp đang đun một nồi gang, bên trong là cháo ngô loãng, nước nhiều đến mức không thấy nổi hai hạt ngô, ăn cho có vậy thôi.

Từ Tân Hồng cầm thìa khuấy cháo ngô trong nồi, Trần Diệp Vân lấy một chiếc túi vải bố từ ngăn đầu tiên của tủ bếp, tháo dây, thò tay vào lấy ba nắm bột ngô bỏ vào chậu.

Hợp tác xã hàng năm phát tiền công theo công điểm, Trần Phú Quý một ngày được mười công điểm, Từ Tân Hoa tám công điểm, làm đủ một năm, hai người có thể kiếm được hơn một trăm đồng, ngoài ra mỗi người còn được hơn hai trăm cân lương thực, trong đó ngũ cốc thô chiếm bảy phần.

Nhà đông người, lương thực luôn không đủ ăn, chỉ còn cách nấu thêm khoai lang vào cơm, ăn cho no bụng.

Có Trần Diệp Vân giúp đỡ, Từ Tân Hồng cũng đỡ vất vả hơn, cô vừa thái cải bắp vừa trò chuyện với Trần Diệp Vân.

"Tiểu Vân, hôm qua con có nghe bà Thẩm nói không? Có mấy nhà, nhà cửa bừa bộn lắm, bác nghĩ đi nghĩ lại vẫn thấy nhà họ Mạnh tốt hơn nhưng mà cậu ta lại từng kết hôn và có con."

Từ Tân Hồng thương Trần Diệp Vân không có mẹ đẻ nên khi mai mối cho cô cũng muốn hỏi ý kiến của cô.

"Bác gái, con không muốn làm mẹ kế." Trần Diệp Vân ánh mắt kiên định, như thể đã suy nghĩ kỹ từ lâu.